Dialekt wielkopolski - Krajna
Dzieje wsi Kleszczyna
Monika Kresa   

Dzieje Kleszczyny powstałej w XV wieku nierozerwalnie związane są z historią ziemi złotowskiej, sama wieś położona jest 9 km od centrum tej ziemi – Złotowa. Pierwsze ślady osadnictwa w tych okolicach pochodzą z epoki neolitu, potwierdzają to odnalezione na terenie dzisiejszej Kleszczyny toporki kamienne. Pierwsze ślady osadnictwa wielkopolskiego pochodzą natomiast z VIII wieku naszej ery. W X wieku późniejsza ziemia złotowska zamieszkiwana była przez plemię Polan, potem znalazła się w rękach Pomorzan, jednak na początku XII wieku przyłączył ją do Polski Bolesław Krzywousty. W trakcie rozbicia dzielnicowego była częścią dzielnicy wielkopolskiej.

We wczesnym średniowieczu zaludnienie ziemi złotowskiej było niewielkie, w większości porastały ją lasy. Najstarszą miejscowością dzisiejszej gminy Złotów jest, powstała w 1225 roku, wieś Kamień. Procesy osadnicze ożywiły się tutaj pod koniec XIV i na początku XV wieku, z tego okresu pochodzą wsie: Bługowo, Skic, Błękwit, Radawnica, Święta, Buntowo. Kleszczyna powstała ok. roku 1480 – z tego właśnie okresu pochodzą pierwsze wzmianki o wsi, przez jej tereny biegł niegdyś szlak handlowy z Wielkopolski na środkowe wybrzeże Bałtyku.

XV wiek to bardzo burzliwy okres w dziejach zarówno ziemi złotowskiej, jak i całej Krajny, narażona była ona bowiem na nieustanne najazdy krzyżackie, dwukrotnie doprowadziły one do zniszczenia Łobżenicy, a w 1455 roku niemal doszczętnie został przez nich spalony Złotów. Kolejne nasilenie akcji kolonizacyjnej i osadniczej nastąpiło w XVI wieku, w tym okresie dużą część ziemi złotowskiej stanowiła własność szlachecka, a jej właściciele rezydowali na zamku w Złotowie. Został on zniszczony w czasie potopu szwedzkiego. O rozwoju tych terenów w wieku XVI świadczyć może fakt, że w Kleszczynie zbudowano w tym okresie folwark, młyn, karczmę i kuźnię.

W 1700 roku w Kleszczynie powstał zajazd, który w szopach i stajniach mógł pomieścić 100 wozów i ich zaprzęgi. W 1772 roku ziemia złotowska znalazła się pod zaborem pruskim. W 1818 roku Kleszczyna znalazła się w granicach nowo utworzonego powiatu złotowskiego. Odzyskanie niepodległości Polsce nie przyniosło niepodległości Kleszczynie, na mocy Traktatu Wersalskiego wraz z całą ziemią złotowską znalazła się ona w granicach niemieckich. W 1929 roku Polskiemu Towarzystwu Szkolnemu udało się uzyskać zezwolenie na zorganizowanie 17 polskich prywatnych szkół na terenie powiatu złotowskiego. W związku z faktem małej liczby nauczycieli, do życia powołano jedynie cztery polskie szkoły: w Kleszczynie, Sławianowie, Świętej i Głomsku. Do obowiązków nauczyciela należało: tworzenie chórów, organizowanie bibliotek, kółka kulturalnego, przysposobienia rolniczego, koła tańców polskich, urządzanie różnych imprez i zabaw. Nauka w szkole odbywała się w dwóch językach: polskim i niemieckim. Szkoła w Kleszczynie została zamknięta w 1939 roku, polscy nauczyciele zostali aresztowani jeszcze przed wybuchem II wojny światowej.

Ziemia złotowska została wyzwolona spod okupacji hitlerowskiej 31 stycznia 1945 roku. W 1964 roku wbudowano kamień węgielny pod budowę nowej szkoły w Kleszczynie, jej uroczyste otwarcie nastąpiło w 1965 roku i było bardzo ważnym wydarzeniem dla mieszkańców Kleszczyny i okolicznych wsi.

W Kleszczynie znajduje się dziewiętnastowieczny kościół pw. Chrystusa Króla z XIX wieku (1873-1876), jego wyposażenie jednak jest znacznie starsze, pochodzi z wieku XVII i XVIII.


Źródła:

www.gminazlotow.pl