Leksykon
Składniowe konstrukcje z bezokolicznikiem
Halina Kara¶   

Składniowe konstrukcje z bezokolicznikiem w gwarach maj± szerszy zakres występowania niż w języku ogólnym, por. twarde było gryĽć; Kuby jeszcze nie widno gnać; gdzie¶cie byli kopać itp. Na wzór polszczyzny ogólnej bezokoliczniki mog± pełnić funkcje podmiotu, dopełnienia i orzecznika, mog± też być form± rozkaĽnika (robić!, nie gadać!). Nierzadkie s± konstrukcje biernika z bezokolicznikiem (tzw. accusativus cum infinitivo), por. słysno było ciupazkami ik brzęceć; ostał tam stojić; zostaw to leżeć. Czasem zastępuj± one składniowe konstrukcje imiesłowowe, np. słyszał go mówić zamiast słyszał go mówi±cego. Bezokoliczniki mog± wyst±pić także na miejscu rzeczowników odsłownych, np. dam ci wałek do oblizać zamiast do oblizania, siekyra drzewo r±bać zamiast do r±bania drzewa lub form bezosobowych czasowników. Dodanie bezokolicznika służy wzmocnieniu orzeczenia, np. Robotna to ona nie jest, ale gotować to gotuje dobrze. Por. Archaizmy składniowe, Składnia dialektalna.