Dialekt małopolski - Lubelszczyzna zachodnia
Geografia regionu
Monika Kresa   

Lubelszczyzna zachodnia w większości położona jest na terytorium Wyżyny Lubelskiej, jednak jej południowe krańce zahaczają o Roztocze i Kotlinę Sandomierską.

Najważniejszą rzeką tego regionu jest Wisła, sieć wodną tworzą jednak także: Wieprz, Bystrzyca, Chodelka, Sanna, Krzna, San.

Dialektologicznie ujmowana Lubelszczyzna zachodnia położona jest na terytorium województwa lubelskiego, które charakteryzuje się licznymi walorami krajoznawczymi. W regionie tym znajdują się 2 parki narodowe: Poleski i Roztoczański, 17 parków krajobrazowych, 17 obszarów chronionego krajobrazu oraz 86 rezerwatów przyrody, tereny te stanowią łącznie 26,8 % powierzchni całego województwa.

Poleski Park Narodowy, utworzony na najcenniejszych przyrodniczo obszarach Pojezierza Łęczyńsko-Włodawskiego jest jednym z niewielu zachowanych w Europie terenów torfowo-bagiennych, występują to gatunki typowe dla tundry i lasotundry oraz jedno z najliczniejszych w Europie lęgowisk żółwia błotnego.

Równie interesująco wyglądają tereny Kazimierskiego Parku Krajobrazowego, na którego terenie występują liczne głębokie wąwozy rozcinające nie tylko grubą pokrywę lessową, lecz także skały wapiennego podłoża.

Na terytorium całej Lubelszczyzny dominującym gatunkiem drzew jest sosna. Na Wyżynie Lubelskiej można spotkać liczne dęby oraz drzewa liściaste twarde. Przez południe regionu przebiega Puszcza Solska, na której rosną nieliczne w regionie jodły. Lesistość na Lubelszczyźnie waha się od 10% na północy do 30% na południu regionu.

W regionie przeważa uprawa pszenicy oraz buraków cukrowych, szczególnie na glebie obfitującej w less. W okolicy Lublina ludność wiejska zajmuje się ogrodnictwem i sadownictwem. Na północy Lubelszczyzny uprawiane jest żyto oraz ziemniaki. Na wschodzie krainy znajdują się uprawy lnu i konopi, chmielu oraz tytoniu. W regionie hoduje się dużo bydła oraz świń. Warunki dla rolnictwa na Lubelszczyźnie są korzystne oraz , jak w przypadku okolic samego Lublina, bardzo korzystne.

 

Fotografie: J. Dybala, A. Krawczyk-Wieczorek