Dialekt małopolski - S±decczyzna | Wie¶ Podegrodzie dzi¶ |
Halina Kara¶ | |||||||||||||||||||
Nazwa wsi oraz jej gwarowa postać D. i Msc.: Podegrodzie, Podegrodzia, w Podegrodziu. Przymiotnik od nazwy wsi: podegrodzki. Nazwa mieszkańców: podegrodzianin, podegrodzianka, gwar. podegrodziok, podegrodzionka. Gmina: Podegrodzie. Powiat: nowos±decki. Województwo: małopolskie. Położenie: w centrum Kotliny S±deckiej na lewym brzegu Dunajca 12 km od Nowego S±cza i 5 km na północny zachód od Starego S±cza na dawnym szlaku handlowym, prowadz±cym na Węgry. W latach 1975-1998 miejscowo¶ć należała administracyjnie do województwa nowos±deckiego. Parafia: Podegrodzie (rzymskokatolicka). Ludno¶ć: 1825 (2005). Powierzchnia wsi: 7,38 km2 (tj. 738,49 ha).
Podegrodzie to duża wie¶ gminna, kolebka kulturowa Lachów S±deckich. Mieszkańcy uważaj± się jednak za osobn± podgrupę: Lachów Podegrodzkich, szczyc± się odrębn± tradycj± lokaln±, któr± starannie pielęgnuj±. W Podegrodziu znajduje się niewielkie muzeum regionalne ze zbiorami dotycz±cymi kultury lachowskiej – Muzeum Lachów S±deckich im. Zofii i Stanisława Chrz±stowskich. Organizowane s± tu przegl±dy twórczo¶ci ludowej, od wielu lat działa zespół pie¶ni i tańca „Podegrodzie” oraz zespół dziecięcy „Małe Podegrodzie”, także zespół ¶piewaczy „Podegrodzcy chłopcy”. W Podegrodziu działa Stowarzyszenie Lachów S±deckich – organizacja, która powstała, by promować kulturę lachowsk±. Podejmowane różnorodne inicjatywy prezentuj±ce folklor lachowski to m.in. imprezy o zasięgu wojewódzkim (Druzbacka” – Konkurs Muzyk, Instrumentalistów, ¦piewaków Ludowych i Drużbów Weselnych, „Pastuszkowe Kolędowanie” – Małopolski Przegl±d Dziecięcych Grup Kolędniczych), powiatowym („Lachoskie Godonie” – Konkurs Gawędziarzy Ludowych; Przegl±d PodłaĽniczek i Eksponatów Kolędniczych) i gminnym (np. Przegl±d Zespołów Kolędniczych, Konkurs Palm Wielkanocnych, Przegl±d Dorobku Artystycznego Szkół i Przedszkoli Gminy Podegrodzie, Wieczór Kolęd, Festyn – impreza plenerowa, Jasełka). Wsie s±siaduj±ce: Juraszowa, Naszacowice, Rogi, Stadła, Gostwica.
Zdjęcia: Halina Kara¶, Jolanta Janusz. |