Gwary polskie - Tekst gwarowy

Tak było. Nikt tego nie wjedzioł, nicht nie wierzył ji ten Pan Jezus chodził se po padolie, normalny dziaduszek, w takij sukmaninie, worcyna, kartofel’ w rogu, śnureckiem przewiuⁿzany, cópcyna, w sandałach, bruⁿzowo… ta, sukmanina, alie chodzi po chałupach, nicht nie w^jedzioł, te jinne wiedziały, że to ^łón. Żydy wiedziały. „O, to – mówi – prorok! Ón chodzi tu i liudzi mówi, że to ^łuzdrowio i wszystko wi, to prorok”. Poszeł ten Pan Jezus, chodzi se, jak które takie, to dawały tam kawołecek chleba, jajko, w ten worcyna. Cy ^łón tam nie jod, cy może bidnem takiem, bo tez były bidne, bidne, a bidne, umirały z głodu, tak. I przyszeł do jedny^j sumsiadki, ta sumsiadka była bo^ugato. Jak r¦az sie zmówiły, że razem chlib piekły w pjecu, dziże takie były… Jo m^jałam te dziże, Mietek wziun. Ji przyszeł to tyj bogatyj i mówi tak: „Może byś mi, gosposiu, ^łupiekła taki popłonycek okreⁿgły”. To długo piekły te popłonycki przy chlebie. Rozgarneny w p^jecu ^łogień, troszki sie czszón nagrzoł, a później na łopacie i dwa pópłónycków na pamiuntke Pana Jezusa to sodzały. A potem już chlebuś normalno, jak kónie wyciuⁿgały z pieca, po czszy buł… po czszy kila, po czszy i pół, takie buły duże czszy rzędy, tego chliebusia, tak. To był dópiro chlebuś, taki dobry, to, tero nie je taki chlib, nie je chlib taki, nie Stasiu? To był bochnio, jak się liotało, to s… cuć było, sie wzieno taku przyliepke do kieszónki, to sie wuⁿchało, żeby dłużyj był ten chliebuś, ta przyliepka. Nu i ta kobita mu ^łodmówiła, ta bogocka, temu Pana Jezusowi: „Aj, nic z tego, bo jo tu jeszce bede polić, bo kiepsko mi sie napoliło, a tu już mi wyrosło – mówi – ciasta i tego, czsza jeszce polić”. Nie ^łupiekła tego popłonycka. Przyszeł se ten Pan Jezus, tak jak o, ^łod sumsiadki do mnie. Alie jo już w piecu napolióne, już mom sodzać chlib i mówie tak: „^łOj, za rutko, już wygarne z p^jeca węgiel’, a wy se dziaduniu troszki…” Tam ni było ani „panie”, ani tam co. „Wy se, dziadecku – mówi – tu troszki siuńdźcie, to jo – mówi – zaroz wygarne ^łogiń i zaro wóm upieke tego popłunecka”. „To dobra, to dobra, to ja pocekom troszke”. Upiekła ta kobita, ni wiadómu kiedy sie ^łupik, bo to tak Pan Jezus zrobił. ^łUpik sie ten popłonecek, upiekła dwa, posmarowała skórku słuniny, łyśni sie jak nie wiem, dobry. Skosztowoł, oj dobry, życy jij tam wszystkiego do^ubrego, żeby długo żyła, szcęścia, żeby nie pragnena tego chliebusia i tego pópłónycka, żeby miała dossyć tak. Nu i poszeł. Idzie to te^yj drugiej, a ta drugo mówi tak: „^łOj, nic z tego, ^ło jeszce będę w piecu polić, bo kiepsko sie napoliło ji – mówi – nie bede jeszce sodzać chleba”. I tego chliebusia nie… tego, tego popłonyka nie ^łupiekła. Jak óna tak rzekła, że jeszce bedzie w piecu polić, tak wygasło co do dna, nie było nic, zrobiło sie w piecu corno. Chliebuś w dziży upod, upadło, zrobiła sie ś ciasta skała. Leci do sumsiadki. „^łOj – mówi – wisz co, chodził tu taki i taki, nie bede po… flitać, bo bym zgrze^yszyła mocno, ji mówi: „Pacz, wziun ^łurzyk i chodź zoboc, w piecu zamiast – mówi – żeby sie czszón nagrzoł i tu – mówi – jiskrzył podniebienie, to ^łu mnie zrobiło sie corno maź. Co tu robić?” A óna mówi: „Paczsz, wyjenam chliebuś, poukłodany koło p^jeca.” Bułki ślicne, wsmarowane słóninu, skórku, błyszcunce, jeszce takie róbiły paliuszki, o dóókoła tryfióne buły. „A ^łu mnie popacz, co sie zrobiło”. „A jo – mówi – bede jeszcze drug¦i_roz chliebuś sodzać z tego zokwosku”. Bo sie dziżke, jak sie chlebuś wsadziło, to to ciasto jeszce było wkoło tej dziżki w środku, to sie brało noża, ślicnie sie wyskrzybało, to ciasto, troszke muⁿki, zarobiło sie taki, tego zókwosku nazywały jak buchenek chlieba mały. Ruszyło sie, wyniesióne było z dziżu do komory, już na drugi, na drugi roz, już jak sie chliebuś piekło, to już ten zokwasek sie rozbełdało, z wodu z cieplutku, muⁿka bez sitko przesióno, rożcynióne, potem sie różcynu mięsiło ciasto wyrosło i w p^jec sie sodzało chliebuś.

Genowefa Rubaszka

Jak Pan Jezus po padolie chodził