Dialekt małopolski - Spisz
Wie¶ Jurgów dzi¶ PDF Drukuj Email
Halina Kara¶   

Nazwa wsi oraz jej gwarowa postać dopełniacza i miejscownika: Jurgów, D. Jurgowa, Msc. (w) Jurgowie.

Przymiotnik od nazwy wsi: jurgowski.

Nazwa mieszkańców: jurgowianin, jurgowianka; gwar. jurgowiok, jurgowionka.

Gmina: Bukowina Tatrzańska.

Powiat: tatrzański.

Województwo: małopolskie.

Położenie: najbardziej wysunięta na południowy zachód wie¶ polskiego Spiszu na prawym brzegu nieopodal przełomu rzeki Białki przy granicy ze Słowacj± na północno-zachodnim Spiszu, w odległo¶ci od Białki Tatrzańskiej - 6 km, Bukowiny Tatrzańskiej - 3 km, Zakopanego - 19 km, Nowego Targu - 19 km, Krakowa - 100 km.

W latach 1975-1998 miejscowo¶ć należała administracyjnie do województwa s±deckiego.

Parafia: Jurgów (rzymskokatolicka).

Ludno¶ć: 903 osób (w r. 2005).

Liczba domów: ponad 300 (rok 2008).

Powierzchnia wsi: 7,68 km2 (768 ha).

Jurgów leży na granicy gwary podhalańskiej i spiskiej. Naturaln± granic± tych dwóch regionów jest rzeka Białka. Położenie Jurgowa po prawej stronie tej rzeki sytuuje miejscowo¶ć na Spiszu, ale wiele cech jest wspólnych z gwar± podhalańsk±, st±d też niektórzy dialektolodzy (np. K. Nitsch w Wyborze polskich tekstów gwarowych) zaliczaj± j± pod względem językowym do Podhala.

Jurgów – nie jest typow± wsi± rolnicz± – mieszkańcy żyj± przede wszystkim z turystyki (pensjonaty, kwatery prywatne). Nieopodal wsi powstaje stok narciarski. Wielu mieszkańców coraz powszechniej wyjeżdża też do pracy do większych miast lub za granicę. Stosunek jurgowian do swojej gwary jest pozytywny, dzieci ucz± się jej w szkole. Mieszkańcy wsi w czę¶ci znaj± język słowacki, maj± na Słowacji rodziny. W języku słowackim jest też odprawiana jedna z niedzielnych mszy ¶w. w miejscowym ko¶ciele rzymskokatolickim.

Wsie s±siaduj±ce: spiskie - Czarna Góra, Rzepiska, podhalańskie - Brzegi, Bukowina Tatrzańska (zob. mapa gminy Łapsze Niżne i Bukowina Tatrzańska).

 

Fotografie: Halina Kara¶ i Izabela St±por.

Dane statystyczne za http://www.jurgow.pl (z dnia 25 III 2008 r.)

 

 
« poprzedni artykuł   następny artykuł »