Dialekt małopolski - Lubelszczyzna wschodnia
Region dzi¶ PDF Drukuj Email
Aleksandra Krawczyk-Wieczorek   

Obszar między Wieprzem a Bugiem obejmuje zgodnie z podziałem administracyjnym Polski z 1.01.1999 r. wschodni± czę¶ć województwa lubelskiego (bez terenów północnych). Należ± tu powiaty: chełmski, hrubieszowski, zamojski, tomaszowski oraz wschodnia czę¶ć krasnostawskiego. W latach 1975—1998 tereny te należały administracyjnie do województwa chełmskiego i zamojskiego.
Większe miasta regionu to Chełm (68 160 mieszkańców), Zamo¶ć (66 802 mieszkańców), Tomaszów Lubelski (20 222 mieszkańców), Krasnystaw (19 361 mieszkańców) i Hrubieszów (18 549 mieszkańców – wszystkie dane pochodz± z 31 grudnia 2006 r.). Hrubieszów jest najdalej na wschód wysuniętym miastem w Polsce i najrozleglejszym na ZamojszczyĽnie.
Tereny te s± rzadko zaludnione. Najmniejsza gęsto¶ć zaludnienia jest w powiecie chełmskim – 41,42 os./km2 (dane z 2005 r.), podczas gdy ¶rednia krajowa wynosi 122 osoby/km2 (dane z 2007 r.).
Atutem regionu s± bardzo dobre gleby (w powiecie hrubieszowskim najlepsze w skali kraju), a także położenie bezpo¶rednio przy granicy ukraińskiej, co daje możliwo¶ć nawi±zania stosunków gospodarczych z Ukrain±, a także Rosj±. Przez Chełm przebiega szlak tranzytowy o znaczeniu międzynarodowym, ł±cz±cy Warszawę z Kijowem poprzez Lublin, Łuck, Równe i Żytomierz. Cały teren między Wisł± a Bugiem wraz z obwodem brzeskim na Białorusi i wołyńskim oraz czę¶ci± lwowskiego na Ukrainie tworzy Euroregion Bug.
Jest to region o charakterze rolniczym. Gospodarstwa rolne znajduj± się głównie w rękach rolników indywidualnych, a dominuj±c± grupę stanowi± gospodarstwa do 10 ha. W produkcji ro¶linnej największy udział maj± zboża, ziemniaki, buraki cukrowe i rzepak. Produkcja zwierzęca to przede wszystkim hodowla bydła i trzody chlewnej.
W zwi±zku z rolniczym charakterem w regionie najlepiej rozwija się przemysł rolno-spożywczy (m.in. cukrownie). Produkcji zdrowej żywno¶ci, a także pszczelarstwu sprzyjaj± niskie zanieczyszczenie ¶rodowiska oraz coraz rzadsze użycie nawozów sztucznych.
Obszar wyróżnia się walorami przyrodniczymi, m.in. gęstymi lasami i bogat± rzeĽb± terenu. Znajdziemy tu liczne formy ochrony przyrody, zwłaszcza parki krajobrazowe (m.in. Skierbieszowski, Strzelecki, Chełmski, a także czę¶ciowo Krasnobrodzki, Południoworoztoczański i Park Krajobrazowy Puszczy Solskiej), obszary chronionego krajobrazu (m.in. Nadbużański, Pawłowski), a także liczne rezerwaty przyrody (np. Rezerwat przyrody w Gliniskach i Gródku) i użytki ekologiczne, czyli pozostało¶ci ekosystemów, zasługuj±ce na ochronę.

Wielk± atrakcj± turystyczn± jest Zamo¶ć, zwany ze względu na piękn±, unikaln± starówkę "perł± renesansu".
 
 
 

Fotografie: H. Kara¶ i ks. A. Dworzycki

 
 
« poprzedni artykuł   następny artykuł »
                                                     © by Authors. Powered by Joomla!