Czas przyszły w dialektach ludowych tworzony jest w dwojaki sposób. Czas przyszły prosty mają czasowniki dokonane: pojadę, zrobię, przeczytam. Czas przyszły złożony (dla czasowników niedokonanych) składa się z czasownika posiłkowego być oraz imiesłowu czasu przeszłego na ‑ł: będę robił, lub bezokolicznika: będę robić. Niekiedy używanie form czasu przyszłego może wiązać się z rodzajem, i tak w rodzaju męskim częścią składową czasu przyszłego jest zazwyczaj imiesłów: będę widział, będziemy widzieli, podczas gdy w rodzaju żeńskim – bezokolicznik: będę wiedzieć, będziemy róść, choć brak tutaj ścisłych reguł. Czasownik posiłkowy być w związku z niedbałą wymową może występować w gwarach w postaci uproszczonej, np. bede, bedziesz, góralskie bee, beez, śląskie baną, bańdziesz, lub bydę, bydziesz (oparte na temacie bezokolicznika).