|
Nazwa wsi oraz jej postać dopełniacza i miejscownika: M. Kościelisko, D. Kościeliska, Msc. w Kościelisku; w międzywojniu oficjalna nazwa w liczbie mnogiej: Kościeliska, D. Kościelisk, jeszcze dziś gwarowo: w Kościeliskak, dawne i gwarowe ponadto: Polany. Przymiotnik od nazwy wsi: kościeliski. Nazwa mieszkańców: kościeliszczanin, kościeliszczanka; gw. kościeliscon, kościeliscanka oraz określenia pochodne od dawnej nazwy wsi Polany, czyli polaniorz // polan, polanianka; dawna nazwa mieszkańców przetrwała w nazwie zespołu „Polaniorze” z Kościelisk. Gmina: Kościelisko. Powiat: tatrzański. Województwo: małopolskie. Położenie: Wieś bezpośrednio sąsiaduje z Zakopanem oraz ze Słowacją. Jest położona w Rowie Podtatrzańskim, u stóp Tatr Zachodnich. Powierzchnia: 54 km2 W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa nowosądeckiego. Parafia: Kościelisko. Ludność: 3900. Kościelisko do 1867 roku, czyli do pierwszych w Galicji wolnych, autonomicznych wyborów rad gminnych, tworzyło jedną osadę z Zakopanem. W latach 1973–1977 miejscowość była siedzibą gminy Kościelisko-Witów, a gmina ta po kilku latach została włączona do Gminy Tatrzańskiej. Reaktywacja gminy Kościelisko, w skład której obok wsi gminnej wchodzą Witów i Dzianisz, nastąpiła w roku 1994. Kościelisko, często nazywane „Sercem Podhala”, pięknie położone na zboczach Pogórza Gubałowskiego (na wysokości 800-1150 m n.p.m.), jest miejscowością turystyczną. O jej walorach oprócz położenia przy szlakach turystycznych (na Gubałówkę czy do dwóch największych dolin tatrzańskich – Chochołowskiej i Kościeliskiej) decydują: bliskość Zakopanego (ok. 7 km na zachód od tego miasta), liczne kwatery, hotele i pensjonaty, dobra komunikacja autobusowa oraz wyciągi narciarskie, ścieżki rowerowe i boiska. Są tu dobre warunki do uprawiania narciarstwa biegowego, slalomowego i zjazdowego. Sami mieszkańcy chętnie uprawiają sporty zimowe: wywodzi się stąd aż 38 zawodników zimowych Igrzysk Olimpijskich, co jest rekordem w skali kraju. Wieś słynie ponadto z ośrodka biatlonowego. Odbywają się tu liczne, prestiżowe imprezy sportowe, w tym Mistrzostwa Świata. Funkcję Gminnego Ośrodka Kultury Regionalnej pełni Dom Ludowy, oddany do użytku tuż przed II wojną światową, dziś należący do Związku Podhalan w Kościelisku. Opracowano na podstawie: www.koscieliska.com www.koscielisko.pl Fotografie: Aleksy Beśka, Marta Chrząstek, Alina Kępińska |
